Những điều cần biết về chất ức chế

Tỷ lệ mắc và bản chất của các chất ức chế

–         Dựa trên các nghiên cứu từ khắp nơi trên thế giới, ước tính rằng tỷ lệ kháng thể phát triển ở những người bị nặng (ít hơn 1% yếu tố) hoặc vừa phải nặng (1% đến 5% yếu tố)

–         Hemophilia A thì từ 20% đến 33% nhưng chỉ khoảng 5-8% người bệnh Hemophilia phát triển chất ức chế.  Trong số người có bệnh Hemophilia B, các chất ức chế là ít xảy ra hơn, ảnh hưởng đến chỉ 1-6%. Tuy nhiên, sự phát triển các thuốc ức chế yếu tố IX có thể liên quan với một phản ứng dị ứng nhẹ hoặc nặng trong quá trình quản lý yếu tố IX.

–         Nguy cơ phát triển một chất ức chế không giống nhau trong suốt cuộc đời của một người bệnh Hemophilia,Trong lịch sử, phần lớn các chất ức chế đã được báo cáo là phát triển trong thời thơ ấu, ở độ tuổi trung bình là 12 năm.Tuy nhiên, trong các nghiên cứu được tiến hành trong 20 năm qua chủ yếu ở những người có Hemophilia A nghiêm trọng , phát triển chất ức chế xảy ra ở độ tuổi trung bình từ 1 đến 2 năm, và sau trung bình 9-12 phương pháp điều trị.

 Ai sẽ phát triển một chất ức chế và Tại sao?

–         Phát triển chất ức chế xảy ra thường xuyên hơn ở cá nhân có di truyền nhất định. Như đã đề cập, người có bệnh Hemophilia A có nhiều khả năng để phát triển ức chế hơn những người có bệnh Hemophilia B. Tỉ lệ các chất ức chế là cao nhất trong số những người thể nặng và nghiêm trọng. Các chất ức chế xảy ra thường xuyên hơn so với dự đoán trong các cá nhân với nặng bệnh Hemophilia A và tiền sử gia đình kháng thể kháng yếu tố VIII. Nguồn gốc dân tộc cũng đóng một vai trò đáng kể . Ví dụ, Hemophil A với Tổ tiên châu Phi có nhiều khả năng hơn người da trắng để phát triển các chất ức chế các yếu tố VIII. Tất cả những quan sát cho rằng di truyền có thể là quan trọng. Bây giờ chúng ta hiểu rằng trong số vài trăm đột biến mà cho đến nay đã được mô tả trong các yếu tố VIII và yếu tố  IX, một số được nhận thấy rằng có sự liên quan lớn với chất ức chế hơn những người khác.

–         Hệ thống miễn dịch của một cá nhân cũng đóng một vai trò quan trọng trong phản ứng của cơ thể với yếu tố VIII hoặc IX. Cho đến nay, đặc điểm của sự tương tác giữa các tế bào T và B, cũng như một số miễn dịch protein đã được xác định là tiềm năng quan trọng trong việc ức chế yếu tố VIII phát triển. Các nhà nghiên cứu đang tích cực nghiên cứu các gen Hemophilia và NonHemophilic, các hệ thống miễn dịch, cũng như tương tác của chúng.

–         Mặt khác, các vấn đề liên quan đến việc điều trị chính nó có thể ảnh hưởng đến yếu tố ức chế VIII phát triển. Một số trường hợp có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của các chất ức chế ở những người bị Hemophilia nặng như là : phẫu thuật và tiếp xúc với yếu tố VIII ở cường độ cao ( thời gian và tổng liều). Ngược lại, dự phòng thường quy có  thể làm giảm nguy cơ phát triển kháng thể sau.

–         Sự hiện diện của một chất ức chế thường được xác nhận bằng cách sử dụng một xét nghiệm máu, cụ thể gọi là Bethesda.Khi một kháng thể được phát hiện, nó thường được phân loại cao hay thấp phụ thuộc vào hệ miễn dịch của một người là kích thích khi tiếp xúc lặp đi lặp lại các yếu tố VIII hoặc IX. Nếu hệ thống miễn dịch phản ứng nhanh nhẹn và mạnh mẽ, lượng chất ức chế chống lại yếu tố VIII hoặc IX có thể tăng lên một cách nhanh chóng đến mức rất cao (phản ánh trong một hiệu giá tối thiểu 5 đơn vị Bethesda). Nếu không có tiếp xúc với các yếu tố, chất ức chế hiệu giá có thể giảm xuống mức thấp, nhưng điều này quá trình có thể mất vài tháng hoặc nhiều năm để xảy ra. Ngoài ra, hệ thống miễn dịch có thể được kích thích bằng cách đáp ứng với yếu tố chậm hơn và yếu hơn, và hiệu giá ức chế sẽ vẫn ở mức thấp (thường dưới 5 đơn vị Bethesda). Đây là loại chất ức chế là thường mô tả như là đáp ứng thấp .

–         Đặc điểm của một chất ức chế có thể thay đổi theo thời gian và nhiều lúc ức chế đã được ghi nhận là thoáng qua, tức là, biến mất một cách tự nhiên trong vòng vài tuần hoặc vài tháng mà không có miễn dịch.

• Kết luận : chất ức chế ở người bị Hemophilia B ít phổ biến hơn so với bệnh Hemophilia A do Hemophilia A có nhiều yếu tố nguy cơ tạo kháng thể hơn Hemophilia B:

KHÁNG THỂ	LƯU HÀNH	LOẠI Ig	PROTEIN DOMAINS	YẾU TỐ NGUY CƠ
FVIII	25-30%	IgG4	A2,C2	·        Di truyền ·        Đột biến di truyền ( mất đoạn lớn, đột biến vô nghĩa, đảo đoạn), tiền sử gia đình, dân tộc, gen điều hòa miễn dịch (TNF-α, IL-10) ·        Các yếu tố liên quan đến điều trị ( độ tuổi tiếp xúc với yếu tố nguy cơ, tăng liều yếu tố VIII) ·        môi trường
FIX	3-5%	IgG4	Gla, serine protease	·        Đột biến di truyền ( mất đoạn lớn, ngừng condons, chuyển đoạn)

Bác sĩ Bành Phúc Hậu
Khoa Nội Tổng Quát – Bệnh Viện Quận Thủ Đức